नमस्कार मित्रांनो आज आपण भारतीय शेतकरी म्हणजेच bharatiya shetkari essay in marathi ह्या विषयावर निबंध बघणार आहोत . ह्या मध्ये आम्ही भारतीय शेतकरी म्हणजेच bharatiya shetkari essay in marathi हा निबंध १०० , ३०० आणि ५०० शब्दात देणार आहोत . ह्याच्या साहयाने तुम्ही हा निबंध अभ्यासात आणि परीक्षेत सहजतेने लिहू शकता . तर चला मग सुरू करूया …
Bharatiya Shetkari Essay In Marathi In 100, 300 and 500 Words | भारतीय शेतकरी मराठी निबंध 2023
भारतीय शेतकरी निबंध १०० शब्दात | Bharatiya Shetkari Essay In Marathi In 100 Words
भारत हा कृषिप्रधान देश आहे. शेतकरी हा भारतीय अर्थव्यवस्था व समाजव्यवस्थेतील एक मूलभूत घटक आहे. आपल्या मातृभूमीसाठी अन्नधान्य पिकवणारा व मातृभूमीला सुजलाम-सुफलाम बनवणारा हा शेतकरीच आहे . शेतकरी रात्र – दिवस शेतात राबत असतो . थंडी ऊन व पाऊस हे सगळं सहन करून त्यासाठी मेहनत करत असतो. शेतकऱ्याच्या मेहनतीमुळे आपल्याला अन्न मिळते . शेतकऱ्यांचे राहणीमान अगदी साधी असते परंतु त्याचं जीवन खडतर असते . शेतकरी रोज सकाळी लवकर उठून शेतावर जातो व पूर्ण दिवस शेतात काम करतो .
त्याचे उत्पन्न बरेच वेळी पावसावर अवलंबून असते . कमी पाऊस किंवा अतिवृष्टी यापैकी काहीही झाले तर त्याला नुकसान सोसावे लागते. अनेक वेळा त्याला कर्जबाजारी व्हावे लागते. आजच्या काळातील शेतीची आधुनिक पद्धती व नवीन यंत्रे शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरत आहेत. त्यांच्या साह्याने आजचा भारतीय शेतकरी प्रगतीपथावर मार्गक्रमण करीत आहे . असे असले तरीही प्रत्येक शेतकऱ्याची स्थिती चांगली व्हावी यासाठी सरकारने चांगले प्रयत्न केले पाहिजे.
Read Also – जल प्रदूषण मराठी निबंध – Best Jal Pradushan Marathi Essay In 100 , 300 And 500 Words
भारतीय शेतकरी निबंध ३०० शब्दात | Bharatiya Shetkari Essay In Marathi In 300 Words
आपला भारत देश हा कृषीप्रधान देश आहे. शेती हा आपल्या देशाचा मुख्य व्यवसाय आहे. शेती हा आपल्या देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा कणा मानला जातो. प्रचंड लोकसंख्येच्या, अन्नधान्याच्या गरजा भागवण्यासाठी शेतकरी शेतात राबराब राबत असतो. ताजा भाजीपाला, फळे, अन्नधान्य, कडधान्य पिकवणारा शेतकरी रणरणत्या उन्हात , कोसळणाऱ्या पावसात आणि हुडहुडी भरणाऱ्या थंडीत आपल्या मुला- बायकां सह राबत असतो. शेतकरी कष्ट करतो म्हणून आपल्या सर्वांना भाकरी मिळते म्हणूनच शेतकऱ्याला सर्वजण आदराने जगाचा पोशिंदा म्हणतात.
” शेतामधी माझी खोप , तिला बोराटीची झाप , तिथे राबतो कष्टतो , माझा शेतकरी बाप….. ”
ह्या ओळी तुम्हाला खूप काही सांगून जातात साऱ्या जगाला अन्न पुरविणारा शेतकरी अत्यंत हलाखीचे जीवन जगतो. दुष्काळ , पाऊस , खराब हवामान , रोगाचा फैलाव , वादळ व उत्पादनाची अनियमितता यामुळे शेतकरी अनेक कारणांनी दुखी असतो . कधी कधी तर त्याने पिकवलेल्या शेतमालाला कवडीमोल भाव मिळतो . त्याला इच्छा असूनही आपल्या मुलांना दर्जेदार शिक्षण देता येत नाही. शेतकऱ्याला बागायतदार म्हणा नाहीतर जिरायतदार त्याच्यासाठी दुःखाच धरण भरलेलच , उन्हाळा असो की पावसाळा शेतकर्‍याचे मरण ठरलेलाच….
आज महाराष्ट्रात असंख्य शेतकऱ्यांना नापिकी , कर्जबाजारीपणा व कवडीमोल भावामुळे आत्महत्या करावी लागते. जगाचा पोशिंदयाला आज गरज आहे मालाच्या हमीभावाची व आधुनिक शेती तंत्रज्ञानाचे. आपण ही माणूस म्हणून शेतकऱ्यांच्या कष्टाचे मोल करायला हवे. त्यांच्या कष्टाचा आदर करून त्याचे जीवन सुसह्य होईल यासाठी प्रयत्न करायला हवेत. शेती व शेतकरी हे आपल्या जगण्याचा श्वास आहेत. शेतीतून धान्याचे मोती पिकवणाऱ्या शेतकऱ्यांनी जर आपल्याला भाज्या ,फळे, दूध व अन्नधान्य पुरवलेच नाही तर आपले काय होईल ? याची कल्पनाच अंगावर शहारे आणते .
भारतीय शेतकरी बहुतेक अशिक्षित आहेत कर्ज, शेती विषयक साधने ,अनुदान सिंचन आणि खूप सुविधा भारत सरकारने शेतकऱ्यांना उपलब्ध करीत आहे आजकाल भारतीय शेतकऱ्यांची परिस्थिती मागील दिवसांपेक्षा अधिक चांगली आहे ते संपूर्ण देशासाठी अन्नधान्य उपलब्ध करून देतात. आज भारत व महाराष्ट्र सरकारने शेतीला व शेतमालाला चांगले दिवस येण्यासाठी अनेक उपाययोजना सुरू केले आहेत भारत सरकारने शेती विषयक तीन नवी विधेयके मंजूर करून शेतीला व शेतकऱ्यांना पद प्रतिष्ठा देण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले आहेत अशा या जगाचा पोशिंदाचा आपण आदर करूया.
Essay 1 – भारतीय शेतकरी निबंध ५०० शब्दात | Bharatiya Shetkari Essay In Marathi In 500 Words
भारत हा कृषी देश आहे. येथे अर्थव्यवस्थेचा मूलभूत आधार म्हणजे शेती. ज्याच्या जीवनाचा आधार हा शेती आहे तो शेतकरी. त्याग आणि तपश्चर्येचे आणखी एक नाव शेतकरी आहे. तो आयुष्यभर मातीपासून सोन्याचे उत्पादन करण्यासाठी कसरत करीत असतो. शेतकरी आपल्या शेतात दिवसरात्र मेहनत करतो. झाडाची बी वाढत नाही तोपर्यंत तो थांबतो. आणि त्यातून अन्न मिळवून आपली मूलभूत गरज पूर्ण करते. आपल्या आयुष्यात शेतकर्‍याचे योगदान कोणत्याही देवापेक्षा कमी नाही. सध्याच्या संदर्भात आपल्या देशातील शेतकरी हा आधुनिक विष्णू आहे. तो संपूर्ण देशाला अन्न, फळे, भाज्या इत्यादी देत आहे, पण त्या बदल्यात त्याला आपली मेहनतही मिळत नाही.
भारत देशातील बहुतेक लोक खेड्यापाड्यात राहतात तसेच शेती हा त्यांचा मुख्य व्यवसाय आहे . शेती हा परंपरेने चालत आलेला व्यवसाय आहे म्हणून शेतकरी हा संपूर्ण जगाचा पोशिंदा असतो. जर या शेतकऱ्याने आपल्या शेतात काही उगवला नाही तर आपण सर्वांना आपले जीवन जगणे खूप कठीण होईल . शेतकरी म्हणजे शेती करणारी व्यक्ती. शेतकरी बांधव हा दिवस-रात्र शेतात काम असतात म्हणून आपल्याला ओठांवर ” मेरे देश की धरती सोना उगले उगले हीरे मोती मेरे देश की धरती… ” अशा ओळी येतात म्हणून जर हा शेतकरी सुखी असेल तर आपण सुखी राहू शकतो. शेती हा व्यवसाय फार पुरातन काळापासून चालत आलेला आहे . शेतीचा उगम हा आदिमानवाच्या विचारातून झाला आहे.
भारत देशातील ग्रामीण भागात जास्तीत जास्त शेती हा व्यवसाय करतात . शेतकऱ्याला शेती करण्यासाठी मुख्यतः तीन गोष्टी आवश्यक आहेत एक म्हणजे सुपीक जमीन, त्यानंतर पाणी आणि तिसरी गोष्ट म्हणजे मनुष्यबळ . शेतकऱ्यांसाठी शेती हीच सर्वकाही असते. त्याच्या कुटुंबाचा उदरनिर्वाह हा शेतीवर अवलंबून असतो. तसेच जगातील अनेक उद्योग करणारे लोक हे कळत-नकळत शेतीवर अवलंबून असतात. काही शेतकरी हे बैल, म्हशी यांच्या साह्याने शेती करतात तर काही शेतकरी हे शेतीच्या यंत्राच्या सहाय्याने शेती करतात. गाय ,म्हैस, बैल ,गांडूळ हे सर्व शेतकऱ्यांचे मित्र आहेत.
प्राचीन काळापासून आतापर्यंत शेतकऱयांचे आयुष्य अभावांमुळे व्यतीत झाले आहे. शेतकरी एक कष्टकरी तसेच साधे जीवन जगणारा आहे. त्याची शैली ग्रामीण आहे. पंजाब, हरियाणा आणि उत्तर प्रदेशमधील बरीच शेतकर्‍यांची पक्की घरे आहेत परंतु काहि शेतकरी अजूनही तो झोपडीत राहतो. परंतु, शेतकर्‍यांची कमतरता कमी करण्याच्या प्रयत्नात अनेक योजना सरकार चालवित आहेत. वेळोवेळी खेड्यातच कार्यशाळेचे आयोजन करुन शेतकर्‍यांना कृषी क्षेत्रातील नवीन संशोधनाची माहिती दिली जात आहे.
या व्यतिरिक्त आधुनिक कृषी यंत्रसामग्री, खते, कालवे व नलकूप मोठ्या दरामध्ये उच्च दराने बांधले जात आहेत. त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारण्यासाठी आणि व्यावसायिक शेती करण्यासाठी सरकार अत्यल्प व्याज दराने पुरवत आहे. सरकारने या सर्व सुविधा पुरविल्यानंतरही भारतीय शेतकरी याचा लाभ घेण्यास सक्षम नाहीत, ह्यचे काही कारणे हि आहेत जसे कि त्याचे समाधान, अशिक्षितता, अज्ञान, आधुनिकतेपासूनचे अंतर इ.
ज्यामुळे अथक परिश्रमाने तयार केलेले पीक धान्याच्या कोठारापूर्वी सावकारापर्यंत पोचते. दलाल हे शेतकरी यांच्या कष्टाचे फळ खात आहेत. कारण आपल्या देशातील दोन तृतियांश शेती हा वर्ग आणि पावसाळ्यावर आधारित आहे, त्यामुळे शेतकऱ्यांना दुष्काळ आणि काहीवेळा पूर परिस्थितीचा सामना करावा लागतो, तेच या आर्थिक टंचाईची कहाणी समजू शकतात .
आपल्या देशासाठी आणि मातृभूमीसाठी अन्नधान्य पिकविणारा तसेच धरतीला सुजलाम सुफलाम बनवणारा शेतकरी हा स्वतःच्या पोटाची खळगी भरण्यासाठी आणि देशातील लोकांना अन्नधान्य पुरवण्यासाठी रात्रंदिवस शेतात राबत असतो शेतकरी हा खरोखरच जगाचा पोशिंदा आहे शेतकऱ्या प्रमाणेच आपल्या मातृभूमीला सुजलाम-सुफलाम बनवण्यासाठी प्रत्येक व्यक्तीने एक तरी झाड लावले पाहिजे समस्त शेतकरी बांधव माणसासाठी जय जवान जय किसान ही युक्ती अगदी सार्थ आहे. देशाच्या प्रगती व विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावणारा भारतीय शेतकरी हा अर्थव्यवस्थेचा मुख्य आधारस्तंभ आहे. त्यांच्या या मेहनतीला संपूर्ण देश नमन करतो . खरे सांगायचे तर भारतीय शेतकरी हा एक महान शेतकरी आहे.
Essay 2 – भारतीय शेतकरी निबंध ५०० शब्दात | Bharatiya Shetkari Essay In Marathi In 500 Words
भारतातील आर्थिक क्रियाकलापांमध्ये शेती ही नेहमीच सर्वात महत्त्वाची नोकरी राहिली आहे. जवळपास 70% लोकसंख्या शेती आणि शेतीशी संबंधित कामांमध्ये गुंतलेली आहे ज्यामुळे शेतकरी हा देशाचा कणा आहे. अन्नाचा एक चावा घेताना आपण आपल्या अन्नदात्याचा, म्हणजे शेतकऱ्यांचा, आपल्या देशाच्या प्रगतीत योगदानाचा विचार केला आहे का? विकसनशील देश भारताचे पाचवे पंतप्रधान – चौधरी चरण सिंग, जे स्वतः शेतकरी कुटुंबातून आले होते. चौधरी चरणसिंग हे शेतकऱ्यांचे मसिहा मानले जातात आणि 23 डिसेंबर हा त्यांचा वाढदिवस ‘शेतकरी दिन’ म्हणून साजरा केला जातो. शेतमालाच्या वस्तू आणि उत्पादनांच्या निर्यातीचा दर हा आयातीपेक्षा खूप जास्त आहे. यामुळे भारताच्या जीडीपीमध्ये वाढ होते.
शेतकरी आपल्या कुटुंबासह शेतीवर जगतात आणि श्वास घेतात आणि प्रेम हीच त्यांची भावना आहे. शेजाऱ्याला निस्वार्थ हेतूने मदत करणे, पाळीव प्राणी आणि पाळीव प्राण्यांची काळजी घेणे, एकता ही शक्ती, जलसंधारण, दुष्काळासारख्या नैसर्गिक आपत्तींमध्ये तंत्रे, माती सुपीकतेच्या पद्धती यासारखे धडे शेतकऱ्यांकडून शिकले पाहिजेत.
शेतकरी पदवीधर नाहीत. परंतु, शिक्षणाच्या मोहिमांमुळे त्यांचे जीवन विकसित होण्यास मदत होऊ शकते. सरकार त्यांच्यासाठी विविध आर्थिक नियोजन कार्यक्रमांची व्यवस्था करते. गाय, मेंढ्या, शेळ्या आणि कोंबडी शेतकरी आणि शेतीच्या परिसंस्थेत महत्त्वाची भूमिका बजावतात. हे पशुधन प्राणी पिकवलेले कणीस आणि गवत खातात आणि त्या बदल्यात ते दूध, अंडी, मांस आणि लोकर देतात. त्यांचा कचरा देखील मातीच्या सुपिकता प्रक्रियेसाठी फायदेशीर आहे. ते भारतीय शेतकऱ्यांसाठी साइड बिझनेस म्हणून काम करतात.
राष्ट्राच्या या पाठीचा कणा असलेले कष्टकरी जीवन लक्षात घेऊन, भारताचे दुसरे पंतप्रधान “जय जवान, जय किसान” चा नारा देतात आणि शेती सेवेला दुसरे महत्त्व देतात.
भारतातील जमीन वितरणातील असमानतेमुळे लहान शेतकऱ्यांकडे जमिनीचा एक छोटा तुकडा आहे. कृत्रिम सिंचन सुविधांद्वारे नियंत्रित पाणीपुरवठ्याच्या अभावामुळे लहान शेतकरी अजूनही त्रस्त आहेत. त्यांना देशाचा कणा म्हणून संबोधले जात असले तरी ते गरिबीत जगत आहेत. आपल्या कुटुंबाला दोन वेळचे अन्न मिळावे यासाठीही त्यांची धडपड सुरू आहे. जमिनीवरील कर्जाचे प्रमाण दिवसेंदिवस वाढत आहे. आणि सर्वात वाईट! ते साफ करण्याचा कोणताही स्रोत त्यांच्याकडे नाही. चढ-उतार होणारे शेतीमालाचे भाव, जास्त कर्जे, मुदत नसलेली आणि कमी देयके हे काही शेतकऱ्यांच्या दैनंदिन जीवनाचा भाग बनले आहेत.
वाढत्या शहरीकरणामुळे भारतीय शेती संस्कृतीचे सार थोडेसे लोप पावत आहे. या काँक्रीट जगात, गरम वितळलेले डांबरी रस्ते आणि गगनचुंबी इमारतींनी शेतांची जागा वेगाने घेतली आहे. आजकाल लोक स्वतःसाठी आणि मुलांसाठी करिअरचा पर्याय म्हणून शेतीकडे दुर्लक्ष करत आहेत. असेच होत राहिल्यास भारतीय अर्थव्यवस्था पत्त्याच्या घरासारखी कोसळेल. शेतकऱ्यांवरील हप्त्यांचा भार कमी करण्यासाठी भारत सरकार ‘कर्जमाफी योजना’ चालवते जेणेकरून ते त्याच प्रतिष्ठित व्यवसायाने चिकटून राहतील आणि शेती सुधारण्यासाठी त्यांच्या दैनंदिन कामात काही नाविन्यपूर्ण कल्पना वापरून पाहतील.
निष्कर्ष ( Conclusion )
ह्या पोस्ट मध्ये आपण भारतीय शेतकरी म्हणजेच bharatiya shetkari essay in marathi ह्या निबंध बद्दल माहिती घेतली . भारतीय शेतकरी म्हणजेच bharatiya shetkari essay in marathi हा निबंध तुम्हाला येथे १०० , ३०० आणि ५०० शब्दात वाचायला मिळेल . तुम्हाला इतर विषयावर निबंध हवे असल्यास तुम्ही कंमेंट बॉक्स मध्ये कंमेंट करू शकता . आणि हि पोस्ट तुमच्या शाळेतील मित्रांसोबत शेयर करायला विसरू नका …
तुम्हाला जर मराठी मध्ये काही ब्लॉगिंग बद्दल माहिती जाणून घ्यायची असेल तर मराठी जीवन ह्या वेबसाइट ला नक्की भेट द्या